ACT w sporcie

Psychologia sportu jako dziedzina nauki i praktyki mocno została osadzona w podejściu poznawczo-behawioralnym. Przez wiele lat psychologowie sportu działali w zgodzie z zasadami proponowanymi przez teorie z tego właśnie nurtu. W szczególności widoczne to było w podejściu do pracy z myślami i emocjami zawodników. Według tych założeń starano się racjonalizować myśli, emocje i inne stany wewnętrzne zawodników oraz wprowadzano kontrolę nad nimi, w szczególności wtedy, kiedy okazywały się negatywne, nieprzyjemne. Intuicyjne założenie jest takie, że pozytywne myśli i emocje korzystniej będą odbijać się na zachowaniu w sytuacji stresu i presji, a co za tym idzie także na wykonaniu i wyniku sportowym. Wiele popularnych przekazów wtórowało takiemu podejściu zarówno ze strony psychologów jak i samych zawodników. Nadrzędna maksyma brzmiała: „Myśl pozytywnie!” W domyśle mając, że jeśli myśli nie będą pozytywne, to wszystko na nic.

W ostatnich dwóch dekadach coraz silniej do głosu zaczęły dochodzić alternatywne podejścia luzujące tę potrzebę i priorytet kontroli nad stanami wewnętrznymi. Wiązało się to zarówno z przekazem psychologów badaczy jak i praktyków. Zamiast kontroli nad myślami i emocjami, jako najistotniejszy wrócił komponent behawioryzmu. Sportowcy są przecież rozliczani z tego, co zrobią, a nie z tego, co sobie pomyślą czy poczują. Te podejścia zaczęły przesuwać wagę na właściwe zachowania zawodników, nawet wobec negatywnych, trudnych i niekomfortowych stanów wewnętrznych. S. Hayes roboczo tego typu zmianę w podejściu roboczo nazwał „trzecią falą” terapii poznawczo-behawioralnych. Zakłada ono, że zamiast kontrolować i zmieniać myśli i emocje, zdecydowanie korzystniej jest je akceptować i skupić się na pracy nad relacją z pojawiającymi się myślami i emocjami. W sporcie najbardziej znanymi propagatorami tego podejścia są Z. Moore i F. Gardner, którzy ubrali to w model MAC (Mindfulness, Acceptance and Commitment), a ostatnio (dzięki swojej przyziemności, autentyczności i skuteczności) popularność wśród psychologów sportu zaczęło zbierać podejście ACT (Acceptance and Commitment Therapy / Training).

Trzema filarami ACT-u jest otwarcie się na własne doświadczenie, kontakt z chwilą obecną oraz robienie tego, co ma znaczenie. ACT bazuje na sześciu procesach, które mogą stanowić punkt wyjścia do pracy z pacjentem / klientem w różnych obszarach jego funkcjonowania.

Na tym webinarze opowiem o tym, jak ACT może być wykorzystywane w sporcie i dlaczego jest to tak rewolucyjne podejście do pracy w środowisku sportowym. To webinar, który w przystępny gruntuje wiedzę teoretyczną z zakresu ACT, a także pokazuje  jak może być wykorzystywana w praktyce w świecie sportu. Pojawią się przykłady ćwiczeń oraz zastosowań zarówno z literatury jak i z mojej praktyki psychologicznej w sporcie.